Bir değişim ve gelişim süreci içerisinde, insan kaynakları departmanının organizasyona değer katması için yeni roller üstlenmesi gerekmektedir. Geçmiş birkaç yılda insan kaynaklarının yeni rolleri:

· Operasyonel rolden stratejik role
· Nicelikten niteliksele
· Kontrol etmekten iş ortağı olmaya
· Kısa dönemden uzun döneme
· Yönetselden danışmanlığa
· Fonksiyonel merkezliden iş merkezli olmaya
· Şirket içi odaklanmaktan şirket dışına ve müşteriye odaklanmaya
· Reaktif olmaktan proaktif olmaya
· Faaliyet odaklı olmaktan çözüm odaklı olmaya geçiş olarak açıklanmaya çalışılmıştır.

Aslında insan kaynakları departmanı tarafından üstlenilen roller çok yönlüdür, tek yönlü değildir. İnsan kaynakları departmanı hem operasyonel rolleri hem de stratejik rolleri birlikte götürmelidir; hem kontrol eden hem de bir ortak olmalıdır; kısa ve uzun dönemde hem niteliksel hem de niceliksel hedefler koymalıdır. Karmaşıklığı gittikçe artan iş dünyasında firmaya değer katmak için insan kaynakları departmanın üstleneceği roller de daha karmaşık olmaktadır. İnsan kaynaklarının üstleneceği çok yönlü rolleri aşağıdaki gibi dört grupta toplayabiliriz:

Uygulama Örneği: Clorox

İnsan kaynakları uzmanları iş stratejilerinin gerçekleştirilmesine odaklanmışlardır ve bunda çok başarılı olunmuştur. Yukarıda belirtilen çok yönlü rollerin gerçekleştirilmesi için atılan adımlar aşağıda belirtilmiştir.

Stratejik ortak

· İş takımının bütünsel bir parçası olarak hareket etmek
· Mevcut insan kaynakları programlarının gözden geçirilmesi veya geliştirilmesi aşamalarında Clorox'in ihtiyaçlarını göz önüne almak
· Sistematik organizasyonel sorumluluklar içerisinde önemli önceliklerin belirleneceği iş takımlarına katılmak
· İnsan kaynaklarından iş hedefleri doğrultusunda yararlanmak
· Güncel olan iş gerçeklerini anlamak, o doğrultudaki uygulamalara öncelik vermek

Yönetsel uzman

· İnsan kaynaklarını etkili bir şekilde yönetmek için planlar, prosedürler geliştirmek
· Kendi uzmanlık alanında bir danışman gibi davranmak
· Uzmanlık alanında operasyonların ve programların sürekli geliştirilmesi için sorumluluk üstlenmek
· İnsan kaynakları alanındaki gelişmeleri güncel olarak takip etmek, alanındaki uzmanlık statüsünü devam ettirmek

Çalışan şampiyonu

· Çalışan ihtiyaçlarını ve bu konuda yönetimin düşündüklerini dile getirmek
· Çalışanların ilgi ve ihtiyaçlarını analiz etmek, bilmek
· Çalışanlar tarafından her zaman ulaşılabilir olmak
· İşle alakalı hususlarda çalışanlara yardım açısından uzman olarak yerini almak
· Çalışanların, firma hedeflerinin gerçekleştirilmesi adına ihtiyaç duyacakları kaynakları hazırlamak

Değişim birimi

· İş stratejilerini desteklemek için organizasyonel değişim stratejileri hazırlamak
· Değişim çabalarının başarılı sonuç vermesi için atılması gereken önemli adımları yönetmek
· Organizasyonun iç ve dış sorunlara olan bakışı açısını ve tepkilerini sürekli olarak takip etmek
· Etkili ve verimli bir şekilde değişimi yönetmek ve organizasyonun temel ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla araç-gereç, teknikler ve uygulamalar konusunda güncel kalabilmek
· Organizasyona, insan kaynakları alanındaki yeni eğilimler ve bunların iş üzerindeki etkileri konusunda eğitim vermek

Dave Ulrich, Human Resources Champions, Harvard Business School Pr, 1997

Araş. Gör. Z. Seçil (Bal) Taştan